توفند چیست و چگونه شکل میگیرد؟
توفندها (Hurricane) در حقیقت توفانها و گردبادهای خیلی شدیدی هستند که بنا بر مکان وقوعشان مردم نامهای گوناگونی به آنها میدهند. دانشمندان این نوع توفانهای بزرگ را توفند یا تندباد دریایی (tropical cyclone) مینامند. چنین توفانهایی که بیشتر آنها بر فراز اقیانوس اطلس شکل میگیرند، به شدت متلاطماند و با باران و سیلاب تند همراهاند. به طور معمول برای توفندهایی که در اقیانوس اطلس شکل گرفتهاند از نام Hurricanes استفاده میشود اما همهی انواع آن را توفند (tropical cyclone) مینامند. مناطقی که چنین توفانهایی شکل میگیرد در تصویر زیر مشخص شده است.
توفندها شبیه به ماشینهای جوی غولپیکری هستند که از هوای گرم و مرطوب به عنوان سوخت استفاده میکنند و بزرگ و بزرگتر میشوند. به همین دلیل چنین توفانهای بزرگی تنها روی آبهای اقیانوسی گرم در نزدیکی خط استوا شکل میگیرند. هوای مرطوب و گرم روی اقیانوس از نزدیکی سطح آب شروع به بالا رفتن میکند. زمانی که این هوا از نزدیکی سطح بالا میرود، هوای کمی روی سطح دریا باقی میماند. به بیان دیگر با بالا رفتن هوای گرم فشار هوایی که نزدیک به سطح باقی میماند کاهش مییابد.
هوایی که در اطراف این منطقه قرار گرفته فشار بالاتری دارد و به سمت منطقهی کمفشار حرکت میکند. پس از مدتی این هوای جدید هم گرم و مرطوب میشود و بالا میرود. به سبب بالا رفتن مداوم هوای گرم، هوا به صورت چرخشی به این منطقه وارد میشود تا جای هوای قبلی را بگیرد. از سوی دیگر همانطور که هوای گرم و مرطوب بالا میرود و سرد میشود، آب موجود در هوا موجب تشکیل ابرها میشود. همهی این دستگاه متشکل از ابر و باد به دور خود میچرخد و رشد میکند، و به طور همزمان توسط هوای گرم اقیانوس و بخار آبی که از سطح آن بلند میشود تغذیه میشود.
توفانهایی که در شمال خط استوا شکل میگیرند به صورت پادساعتگرد میچرخند؛ و توفانهای جنوب خط استوا در جهت ساعتگرد. عامل این تفاوت گردش زمین به دور خودش است.
همانطور که این مجموعهی توفانی تندتر و تندتر میچرخد، بخشی که به آن چشم توفان (eye) میگویند در مرکز آن شکل میگیرد. در ناحیهی موسوم به چشم محیط آرام و صاف، و فشار هوا پایین است. هوای پرفشار از بالا به سمت درون چشم سرازیر میشود. زمانی که بادها در این توفان چرخنده به سرعت ۳۹ مایل بر ساعت میرسند، آن را توفان گرمسیری (tropical storm) مینامند؛ و زمانی که سرعت آن به ۷۴ مایل بر ساعت میرسد به آن توفند (tropical cyclone or hurricane) میگویند.
توفندها به طور معمول زمانی که به زمین میرسند ضعیف میشوند، زیرا منبع تغذیهشان را که آبهای گرم اقیانوس است از دست میدهند. اما هنوز پیش از آن که به طور کامل از بین بروند، مسافتهای زیادی را در خشکی میپیمایند، منجر به بارشهای شدید و طولانی، و بادهای تخریبکنندهی زیادی میشوند، و میتوانند خرابیهای زیادی به بار بیاورند.
دو تا از ماهوارههای گوئس (GOES: Geostationary Operational Environmental Satellite)، ماهوارههای عملیاتی زیستمحیطی زمینایستا، بر فراز زمین به طور دقیق توفندها را زیر نظر گرفتهاند. این ماهوارهها که توسط ناسا ساخته شده است و توسط ادارهی ملی اقیانوسی و جوی آمریکا کنترل و به کار گرفته میشوند، با کمک به پیشبینی وضع هوا و اطلاعرسانی در مورد توفانها و شرایط پرخطر به مردم، آنها را در حفظ جانشان یاری میکنند.
توفند فلورانس
توفان فلورانس یکی از شدیدترین توفانهایی است که تا امروزپیشبینی شده و به سمت شمال فلوریدا در حرکت است. طبق گزارش مرکز ملی توفان حداکثر سرعت باد در این توفان پیش از رسیدن به خشکی تا ۱۳۰ مایل بر ساعت (۲۰۹ کیلومتر بر ساعت) نیز رسیده است. این توفان که روز جمعه ۱۴ سپتامبر به خشکی میرسد، کارولینای شمالی و جنوبی را با سرعت بالایی درمینوردد. سازمان هواشناسی هشدار داده بود که سرعت این توفان ممکن است زمانی که در کارولینای شمالی وارد خشکی میشود بیشتر شده باشد.
در زمان رسیدن توفان به سواحل کارولینا، حدود ۵۰ تا ۷۵ سانتیمتر بارش باران پیشبینی شده است. پیشبینی میشود این توفان علیرغم خرابیهای زیادی که به بار میآورد، و با وجود هشدارها و آمادهباش گروههای امداد ممکن است کشتههایی نیز در مناطق غیرساحلی داشته باشد. تمام مناطق ساحلی کارولینا برای جلوگیری از خطرات احتمالی تخلیه شدهاند و پروازهای مربوط به آن مناطق لغو شده است.
به نظر میرسد که نیمکرهی شمالی به طور همزمان چندین توفان و توفند را تجربه میکند که در تصویر زیر مشخص شدهاند.
منابع:
دیدگاه خود را بنویسید