جایزه نوبل فیزیک ۲۰۲۰

جایزه نوبل فیزیک امسال برای پژوهش روی سیاهچاله‌ها به راجر پنروز (یک دوم جایزه)، رینهارد گنتزل (یک چهارم جایزه) و آندره گز (یک چهارم جایزه) اهدا شد.

سیاهچاله‌ها یکی از شگفت‌انگیزترین اجرام آسمانی هستند که تا امروز بشر کشف کرده و به پژوهش در مورد آن پرداخته است. پژوهش‌های برندگان جایزه نوبل فیزیک ۲۰۲۰ تحول بزرگی در دانش ما دربارۀ سیاهچاله‌ها ایجاد کرده است.

جایزه نوبل فیزیک 2020

راجر پنروز این جایزه را به این دلیل دریافت کرده است که با اثبات ریاضی نشان داد سیاهچاله‌ها نتیجۀ مستقیم نظریه نسبیت عام انیشتین هستند. انیشتین خود معتقد نبود که سیاهچاله‌ها واقعاً وجود دارند. پنروز در ژانویه ۱۹۶۵ و پس از مرگ انیشتین اثبات کرد سیاهچاله‌ها واقعاً وجود دارند و توانست این اجرام را با جزئیات توصیف کند. مقالۀ او در این زمینه هنوز هم از مهم‌ترین منابع در نظریۀ نسبیت عام انیشتین است.

رینهارد گنتزل و آندره گز هر یک از اوایل دهه ۹۰ میلادی، سرپرستی گروهی را به عهده دارند که پژوهش‌هایشان را روی ناحیه‌ای موسوم به کمان آ-ستاره در مرکز کهکشان راه شیری متمرکز کرده‌اند. آن‌ها مدار درخشان‌ترین ستاره‌های نزدیک به مرکز راه شیری را با دقت بیشتری ترسیم کردند. اندازه‌گیری‌های هر دو گروه حاکی از این بود که جرم بسیار سنگین و نامرئی وجود دارد که مخلوطی از ستاره‌ها را به سمت خودش می‌کشد و موجب می‌شود با سرعتی خیره کننده در هم بپیچند. حدود چهار میلیون جرم خورشیدی (واحد اندازه‌گیری جرم در ستاره‌شناسی) در منطقه‌ای نه چندان بزرگ‌تر از منظومه خورشیدی ما دور هم جمع شده‌اند.

گنتزل و گز با استفاده از بزرگ‌ترین تلسکوپ‌های جهان روش‌هایی برای دیدن درون ابرهای عظیم گاز و غبار میان‌ستاره‌ای در مرکز کهکشان راه شیری ابداع کردند. در نهایت پژوهش‌های این دو گروه بهترین شواهد را دربارۀ وجود یک سیاهچاله کلان‌جرم در مرکز کهکشان ما ارائه کرد.

 

در مقالات زیر می‌توانید بیشتر در این مورد بخوانید:

مقاله برای عموم

مقاله علمی

 

منبع:

وبسایت جایزه نوبل