جایزه‌ی نوبل فیزیک ۲۰۱۷ به کشف امواج گرانشی اختصاص یافت

همانطور که حتما مطلع شده‌اید، روز ۳ اکتبر، آکادمی نوبل برندگان جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۷ را اعلام کرد. سه دانشمند آمریکایی که به سبب مشارکت در کشف امواج گرانشی که از بزرگترین کشفیات فیزیک تجربی در قرن بیست و یکم است، به دریافت این جایزه نائل شدند.

در حدود دو سال پیش که امواج گرانشی کشف شدند، ما بر روی کانال تلگرام درگاه فیزیک ایرانیان مطالبی آموزشی را در رابطه با این کشف بسیار بسیار مهم قرار دادیم. در روز اعلام برندگان نوبل فیزیک ۲۰۱۷ نیز ما با اضافه کردن مطالبی آن‌ها را بازنشر دادیم که اکنون در سایت نیز آن‌ها را منتشر می‌کنیم.

این مجموعه مطالب در مورد کشف امواج گرانشی و جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۷ شامل متن اعلامیه سایت نوبل، دو فایل منتشره درباره امواج گرانشی از سایت جایزه نوبل و ویدئوهایی درباره این کشف است.

مطلب اول: گزیده اعلامیه آکادمی نوبل درباره برندگان جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۷

جایزه‌ی نوبل فیزیک ۲۰۱۷ به سبب کشف و مشاهده‌ی امواج گرانشی امروز (سوم اکتبر ۲۰۱۷) به راینر وایز Rainer Weiss، بری سی. باریش Barry C. Barish و کیپ اس. تورن Kip S. Thorne تعلق گرفت.

برندگان جایزه نوبل فیزیک 2017 برای کشف امواج گرانشی

برندگان نوبل فیزیک ۲۰۱۷
Rainer Weiss, Barry C. Barish and Kip S. Thorne

در ۱۴ سپتامبر سال ۲۰۱۵ امواج گرانشی برای نخستین بار مشاهده شدند. این امواج که صد سال پیش توسط آلبرت انیشتین پیش‌بینی شده بود، در برخورد بین دو سیاهچاله تشکیل شدند و پس از طی بیش از یک میلیارد سال به آشکارساز LIGO رسیدند. زمانی که سیگنال‌ها به زمین رسیدند بسیار ضعیف بودند اما امروز زمینه‌ساز انقلابی در اخترفیزیک شده‌اند.

LIGO ( the Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory)

لایگو، یا آشکارسازی تداخل لیزری امواج گرانشی، امروز پروژه‌ای است که بیش از هزار پژوهش‌گر از بیش از ۲۰ کشور دنیا در آن مشارکت دارند و به طور تقریبی ۵۰ سال است که چشم‌انداز و هدف مشترکی را دنبال می‌کنند. پژوهش‌ها و فعالیت‌های هر یک از پیشگامان این پروژه (وایز، باریش و تورن) به نوبه‌ی خود سهم ارزشمندی در موفقیت لایگو داشته است.

چهار دهه تلاش این دانشمندان سرانجام به مشاهده‌ی امواج گرانشی انجامید. امروز پس از گذشت دو سال از نخستین مشاهده‌ی امواج گرانشی چهار نمونه‌ی دیگر در لایگو کشف شده است. امواج گرانشی پنجره‌ی جدیدی به روی علم گشوده است.